Gastel

Gastel is een dorp in de gemeente Cranendonck, gelegen ten noorden van Budel in de provincie Noord-Brabant, Nederland. Met een bevolking van ongeveer 760 inwoners heeft Gastel een rijke geschiedenis. Tot 1821 was Gastel een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1925 deel uitmaakte van de gemeente Soerendonk, Sterksel en Gastel, en vervolgens tot 1997 van de gemeente Maarheeze.

In de tweede helft van de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw stond Gastel vooral bekend om de bedevaart naar de kapel van de heilige Cornelius. Deze bedevaart ging vaak gepaard met een bezoek aan een van de vijf cafés in het dorp, waardoor Gastel de bijnaam 'Klein Antwerpen' kreeg.

Geschiedenis van Gastel

Gastel maakte oorspronkelijk deel uit van de parochie Budel, maar aan het einde van de 15e eeuw stond hier een kapel gewijd aan Maria en de vier noodhelpers: Sint-Cornelius, Sint-Quirinus, Sint-Hubertus en Sint-Antonius abt. Na de Vrede van Münster in 1648 werd de kapel door de protestanten in gebruik genomen tot ongeveer 1800. In 1803 werd de kapel omgebouwd tot een schoolgebouw. In 1831 werd de kapel gesloopt en de school werd verplaatst naar een ander gebouw. Dit gebouw werd later verbouwd tot de huidige kapel, die sindsdien een belangrijke rol speelt in het plaatselijke geloofsleven. De verering van Sint-Cornelius is in de loop der jaren toegenomen, en in 1927 werd er een broederschap ter ere van de heilige opgericht. De kapel werd gerenoveerd in 1976 en herbergt nu onder andere een schilderij van Fons Groenland uit Heeze.

Bezienswaardigheden in Gastel

·        Sint-Corneliuskapel: Deze eenbeukige kapel dateert uit ongeveer 1855 en heeft een interieur dat afkomstig is uit naburige kerken. Het orgel komt bijvoorbeeld uit de kerk van Budel, het altaar uit de kerk van Budel-Schoot en de kruiswegstaties zijn gekocht van de paters Salvatorianen in Hamont-Achel.

·        Oorlogsmonument aan de Bergsestraat: Dit monument herdenkt drie Britse militairen die op 8 november 1944 omkwamen toen hun vrachtwagen met munitie in een sloot belandde. Het monument bestaat uit drie kruisen die een dubbele piramide doorboren en werd onthuld op 8 november 1997.

Natuur en landschap van Gastel

Hoewel Gastel omringd is door herverkaveld landbouwgebied, liggen er ook enkele natuurgebieden in de buurt. In het oosten bevindt zich het dal van de Buulder Aa, terwijl in het westen de Buulderbergse Heide en de Gastelse Heide te vinden zijn. Deze laatste sluit aan bij de Groote Heide en is erkend als een Natura 2000-gebied. Hier stroomt ook de Naaste Loop, die door natuurgebieden als Langbos en Het Goor loopt en uiteindelijk overgaat in de Strijper Aa. Terwijl de Buulderbergse Heide tegenwoordig voornamelijk uit naaldbos bestaat, is de Gastelse Heide nog steeds een heidegebied en herbergt het een grote groep wilde paarden.