Dag van de Democratie: Over participatie en de afschaffing van de opkomstplicht

Naar aanleiding van de ‘Dag van de Democratie’ zet beweging.net met de campagne ‘Kom uit uw kot’ en stem de

opkomstplicht in de kijker. ‘Voorrang van Links’ pleit via ‘De tafel van Hannah Arendt’ voor de participatie van de

burger in het publieke domein.

In 2021 keurde de Vlaamse regering het decreet ter versterking van de lokale democratie goed, met de afschaffing

van de opkomstplicht voor provinciale en lokale verkiezingen als de meest ingrijpende bepaling. Die afschaffing heeft

immers gevolgen voor de burgers, het lokale beleid en de democratie. Zo veel is zeker: de opkomstplicht bij

verkiezingen is de beste garantie op een hoge opkomst en op een meer gelijke(re) opkomst. Hiermee wordt de

participatieve democratie onderbouwd, de betrokkenheid van de burger verhoogd en het politieke vertrouwen

hersteld.

Drie lezingen projecteren evenveel invalshoeken over dat ene thema: participatie en de afschaffing van de

opkomstplicht. Welke opkomst kunnen we verwachten? Wie zal afhaken? Wat is de impact op de lokale

krachtverhoudingen in de lokale context? Wat zijn manieren om kiezers naar de stembus te krijgen, ook via andere

actoren dan lokale besturen? Wat kunnen we leren uit het invloedrijke werk van Verba, Schlozman en Brady over

politieke participatie? En wat zijn innovatieve vormen van participatie op lokaal niveau?